انواع سهمیه ها در انتخاب رشته کنکور
دوست خوبم، سازمان سنجش در روند پذیرش داوطلب، سهمیه های متفاوتی رو در نظرگرفته وهدف از اینکار درواقع اجرای عدالت میان داوطلب ها و ایجاد یک فرصت مناسب برای داوطلبهایی هست که به امکانات آموزشی به صورت یکسان دسترسی ندارند. سهمیه هایی که سازمان سنجش در این زمینه در نظرگرفته سهمیه ی مناطق شامل سهمیه ی منطقه۱، منطقه۲ و منطقه ۳ هست، سهمیه ی ایثارگران که شامل سهمیه ی ایثارگران ۵ درصد وسهمیه ایثارگران ۲۵ درصد هست، سهمیه ی خانواده ی شهدا، سهمیه ی رزمندگان،
سهمیه ی بهیاران و کارمندان هستن. هر داوطلب با توجه به مدارک خودش و اطلاعات ثبت نامیش در کنکور سراسری، میتونه سهمیه ی خودش رو در کارنامه ی کنکور سراسری و کارتابل شخصی خودش مشاهده کنه. درواقع ممکنه سالانه تغییراتی در شرایط سهمیه ها و اعمال اونها بوجود بیاد که سازمان سنجش قبل از شروع زمان انتخاب رشته در سایت خود به نشانی sanjesh.org تغییرات هرساله و نحوه ی استفاده از هرکدام از سهمیه ها را منتشر میکند. و اما سهمیه ها به شرح زیر هستند:
۱) سهمیه ی مناطق: اصلی ترین و پرجمعیت ترین سهمیه ی کنکور سراسری سهمیه ی مناطق هست. مناطق مختلف کشور بر اساس رفاه و امکانات آموزشی وامکان استفاده از این امکانات به ۳ منطقه ۱و۲و۳ تقسیم میشوند و داوطلبان بر اساس یک سری شرایط بومی آن منطقه شناخته میشوند. این شرایط به اینصورت هستند:
اگر داوطلبی در یک محل یکتا مدرک تحصیلی سه سال آخر دوره ی متوسطه ی دون یا هنرستانش رو اخذ کرده باشه و یا برای نظام قدیم مدرک پیش دانشگاهی و دوم و سوم دبیرستان رو در اون محل یکتا اخذ کرده باشه آن محل برای داوطلب سهمیه ی منطقه ای محسوب میشه.
اما درصورتی که داوطلب سال آخر دوره ی متوسط دوم یعنی پایه ی دوازدهم یا پیش دانشگاهی برای نظام قدیم رو در یک محل گذرونده باشه و دو سال قبلش رو در محل دیگه سپری کرده باشه منطقه ی مرفه تر به عنوان سهمیه ی منطقه ای داوطلب برای اون‌درنظرگرفته میشه.
و درصورتی که داوطلب مدرک دیپلم خود را در هارج از کشور اخذ کرده باشد سازمان سنجش سهمیه ی منطقه ای رو برای داوطلب سهمیه ی منطقه ی ۳ درنظر میگیره.
فارغ تحصیلان دوره کاردانی پیوسته یا فوق دیپلم سهمیه ی منطقه ایشون بر اساس محل اخذ مدرک دیپلم و ۳سال آخر دبیرستان مشخص میشه.
و کلیه ی داوطلبهای معلول هم سهمیه ی منطقه ایشون منطقه ی ۳ هست.
حالا کدوم سهمیه ی منطقه ای شانس بیشتری برای قبولی در کنکور سراسری دارن؟ سهمیه ی منطقه ای به اینصورت هستش که هر داوطلب با داوطلبهای سهمیه ی منطقه ی خودش سنجیده میشه یعنی داوطلبی که سهمیه ی منطقه ی ۳ داره با کل داوطلبهای منطقه ۳ سنجیده میشه و اینطور عدالت بیشتری رعایت میشه چون دسترسی مناطق مختلف به امکانات آموزشی واقعا یکسان نیست!
رفیق در کل حدود ۷۰ درصد کل سهمیه ی یک کدرشته به داوطلبها به سهمیه ی مناطق اختصاص پیدا میکنه. هرچقدر تعداد شرکت کننده ها و رقابت بین اونها بیشتر باشه ظرفیت یک کد رشته در اون منطقه هم بیشتر میشه، و در کل به اینصورته که همونقدر که منطقه ۱ امکانات اموزشی بیشتری داره و دسترسی به رفاه آموزشی در اون بیشتره و مسلما به همون نسبت هم رقابت سنگینتره، از طرفی در بین داوطلبان منطقه۲و۳ به ترتیب به دلیل دسترسی نداشتن به امکانات آموزشی معمولا رقابت کمتری وجود داره اما ناگفته نماند که این آمارها کلی هستن و هرساله متفاوتن و حتی ممکنه کاهی رقابت بین داوطلبان منطقه ۳ بیشتر از بقیه مناطق بشه، همونطور که اخیرا تعداد داوطلبان منطقه ی ۳ رو به افزایشه وحای گاها رقابت بین اونها هم سخت تر و بیشتر شده ، پس نتیجه میگیریم که در هر منطقه همه چیز وابسته به تلاش داوطلب هست و هر داوطلبی که بیشتر تلاش کنه نتیجه بهتر هم خواهد گرفت و به صورت کلی نمیشه نتیجه ی ثابتی برای برتری مناطق نسبت به هم گرفت.
هر داوطلب در هر منطقه ای که در دوره ی روزانه پذیرفته بشه باید با توجه به سهمیه ی منطقه ای خودش تعهد خدمت رایگان بده. درواقع ابن تعهدخدمت رایگان به اینصورته که پذیرفته شدگان دارای سهمیه ی منطقه ۱ باید درصورت پذیرفته شدن در دوره ی روزانه یک برابر مدت تحصیل خود تعهد خدمت رایگان بدهند و پذیرفته شدگان مناطق ۲یا۳ درصورت پذیرفته شدن بایددوبرابر مدت تحصیل خود تعهد خدمت بدهند.
۲) سهمیه ی ایثارگران:
چه کسانی در دسته ایثارگران قرار میگیرند؟
سهمیه ی ایثارگران شامل جانبازان باهردرصد جانبازی، همسر و فرزندجانبازان ، آزادگان و همسروفرزندان ایشان و همسرو فرزندان شهدا، همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه هستش.
و حال اینکه دسته ایثارگران چطور از این سهمیه استفاده میکنند؟ سهمیه ایثارگری به دو دسته تقسیم میشه: سهمیه ایثاگران ۲۵ درصد و سهمیه ایثارگران ۵ درصد. اول اینکه داوطلبان مشمول سهمیه ایثارگری، مشمول سهمیه منطقه ای نمیشن و تنها در سهمیه مجزای خودشون سنجیده میشن و در سهمیه خود سنجش ایشان به اینصورته که در سهمیه ۲۵ درصد، ۲۵ درصد ظرفیت کل هر رشته محل به جانبازان بالای۲۵ درصد، همسر و فرزندان جانبازان ۲۵درصد وبالاتر، آزادگان و همسران و فرزندان آنان و همچنین فرزندان و همسران شهدا اختصاص پیدا میکنه( سهمیه ۲۵درصدی) و سهمیه ۵ درصد، جانبازان زیر ۲۵ درصد، همسر و فرزندان آنان، همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه شامل سهمیه ۵ درصدی شده که ۵ درصد از ظرفیت کل هر کدرشته محل را به خود اختصاص میدهد.
البته یکی از شروط استفاده از سهمیه ۲۵درصدی و ۵ درصدی ایثارگران کسب حداقل ۷۰ درصد نمره آخرین نفر قبولی در آن کدرشته محل الزامیست و این حد نصاب برای هردو دسته باید رعایت بشه.
۳) سهمیه ی بهیاران و کارمندان: سهمیه ی کارمندان کم جمعیت ترین سهمیه ی کنکور سراسری هستش و فقط کارمندان رسمی یک سری ادارات خاص شامل کارمندان رسمی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و دانشگاه ها و موسسات آموزشی و پژوهشی وابسته به اونها، آموزگاران وزارت آموزش و پرورش، کارمندان دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی(بهیاران) که البته با حداکر سن ۳۵سال مشمول این سهمیه میشن و حدود ۱۰تا نهایتا ۸۰ درصد ظرفیت یک کد رشته رو دربر میگیره که اون کدرشته باید در استان محل خدمت کارمند قرارداشته باشه و درواقع کارمند بومی اون استان باشه.
میزان تاثیر این سهمیه برای هرکدام از گروه های کارمندان به اینصورته: این سهمیه برای کارمندان وزارت علوم و تحقیقات و… ۱۰درصد ظرفیت دوره ی شبانه یک کدرشته هست، برای آموزگاران ۸۰ درصد ظرفیت رشته ی راهنمایی و مشاوره هست، و برای بهیاران یا کارمندان دانشگاه علوم پزشکی ۲۰ درصد ظرفیت دوره های شبانه هست.
