۱۰ اصل برنامه ریزی
دوست خوبم،برنامه ریزی اصولی یکی از ارکان مهم موفقیت در کنکور سراسری هست. یک برنامه ی اصولی، برنامه ای هست که در وهله ی اول یک سری اصول کلی در اون رعایت شده باشه و در وهله ی دوم، دقیقا طبق ویژگی های تو تنظیم شده باشه! این نکته بسیار بسیار مهمه. شاید تو یک برنامه ی عالی رو اجرا کنی اما نتیجهنگیری اما دوستت از اون نتیجه بگیره! فقط به این دلیل که برنامه ی هر شخص مخصوص خودشه، به عبارتی برنامه ی تو باید شخصی سازی شده باشه نه کپی شده از بقیه.برنامه ریزی یک اصول کلی داره و تو در هر صورت اگر بخوای از یک مبدا به یک مقصد بری باید برای این مسیر برنامهریزی داشته باشی تا بهترین حالت برات اتفاق بیفته، پس درواقع برنامه ریزی، مسیریه که ما رو از یک مبدا که در اون قرار داریم به مقصدی که علاقه مندیم میرسونه، پس حتما باید بر اساس اصول مخصوص خودش انجام بشه. اصول کلی برنامه ریزی به ترتیب زیر هستند:
۱) تعیین اهداف کوتاه مدت و بلندمدت:
برای اینکه یک مسیر به بهترین شکل ممکن طی بشه، فرد باید بدونه که داره دقیقا به کجا حرکت میکنه و قراره به کجا برسه واینکه قراره چطور برسه؛ پس باید حتما هدف تعیین بشه و هدفگذاری مشخص وجود داشته باشه. این هدفگذاری بهتره که هم بلند مدت باشه و هم کوتاه مدت، چون هدف گذاری بلندمدت به تنهایی باعث ایجاد یک مسیر فرسایشی شده و باعث کاهش انگیزه و انرژی شما خواهد شد، اما اگر اهداف بلندمدتتونرو به اهداف کوتاه مدت مثل روزانه، هفتگی و ماهانه تقسیم کنید، بعد از انحام هرکدوم از اهداف کوچک، تشویق خواهید شد و برای ادامه ی مسیر انگیزه خواهید داشت. به عبارتی سنگ بزرگ نشانه نزدن است! واقعا این موضوع برای هر برنامه ریزی صادق هست و هر کاری باید پله پله انجام بشه.
۲) شناخت وضعیت فعلی خود:
در این مرحله باید از توانایی خودتونشناخت پیدا کنید و جایگاه فعلی خودتون و جایگاهی که قراره بهش دست پیدا کنید رو بررسی کنید تا بتونید بر اساس اونبرنامه ریزی انجام بدید.باید بدونید ساعت مطالعه ی فعلی شما، عادتهای مطالعاتی شما، علایق شما و سبک درس خوندن شما به چه صورته و… ممکنه بکی من شناخت کافی نسبت به خودم توی این مسائل ندارم، اما مشکلی نداره میتونی این شناخت رو بدست بیاری! به اینصورت که یک برنامه رو طبق همون حداقل شناختی که داری برای خودت میچینی و بر اساس اون سعی میکنی درسها رو پیش ببری، در انتهای اون دوره آزمایشی که میتونه ۳روز تا یک هفته باشه، عملکرد خودت رو مورد ارزیابی قرار میدی و تا حد زیادی در این دوره ویژگی های مطالعاتی خودت رو شناسایی میکنی و تمام فاکتور ها رو میسنجی و سعی میکنی بر اون اساس برنامه ریزی انجام بدی و رفته رفته شناخت بیشتری هم بدست بیاری.
۳)مشورت با مشاور باتجربه:
برای اینکه بتونید بهترین برنامه ریزی رو باتوجه به شرایط خودتون داشته باشید، بهتره که با کسی که این مسیر رو به خوبی طی کرده و با تله ها و اتفاقات و موانع این مسیر آشنایی داره و میتونه از یک دیدکلی به مسیر نگاه کنه و اشکالات برنامه و اهداف بلندمدت و کوتاه مدت رو مورد بررسی قرار بده.
۴) اولویت بندی اهداف تعیین شده:
باتوجه به اهداف و توانایی ها، رشته و هدف مورد نظر خودتون باید در این مرحله اهداف رو اولویت بندی کنید، بر اساس ضریب دروس و رشته ی خودتون مطالعه بخشها و درسهای متفاوت رو از لحاظ اهمیت و اجرای برنامه، درجهبندی کنید و به صورت مبحثی برنامه ریزی کنید نه ساعتی!
۵) شناسایی چالش ها وموانع مسیر:
بعد از انجام برنامه ریزی، باید حتما موانع و چالشهای متفاوتی که در مسیر با اونهامواجه میشیم رو مورد بررسی قرار بدیم و آمادگی لازم رو برای مواجه شدن بااونها و مدیریت شرایط بدست بیاریم.موفقیت در مسیر کنکور و پایبندی به برنامه درسی، نیازمند مدیریت و از خودگذشتگی زیادی هست و موفقیت هم مانند هر چیزی بهایی داره! ممکنه بارها مجبور بشی به خیلی ها «نه» بگی، برای تولد دوستت حاضر نشی، در اردوی مدرسه شرکت نکنی و…
اما ارزشش رو داره! برای شناخت بیشتر این چالشها،میتونیم از افراد متخصص و مشاوران دلسوز در این زمینه کمک بگیریم( مقاله ی مشاور باتجربه رو در سایت مطالعه کن)
۶) شناخت و یافتن انگیزه:
انگیزه داشتن برای یک کار، واقعا مثل سوخت یک ماشین هست، تا موقعی که یک ماشین سوخت نداشته باشه نمیتونه حرکت کنه. نیروی محرکهی شما باید اون حس شادی و رضایتی باشه که بعد از رسیدن به هدف بهش دست پیدا میکنید، کافیه برای اینکه این انگیزه رو بدست بیاریدخودتون رو هر روز در حالی که به هدفتون رسیدید تصور کنید و حس افتخار و رضایتی که بهتون دست میده رو برای خودتون مجسم کنید، اونوقت میبینید که ارزشش رو داره.
۷) داشتن زمان جبرانی:
همیشه باید در کنار پلنA، پلن B هم در نظر گرفته بشه. برنامه ی صحیح برنامه ای هست که انعطاف داشته باشه نه اینکهصرفا پر از چارچوب های سفت و سخت باشه. در طول مسیر گاهی اتفاقات غیرمنتظره ای میفته که باعث میشه ما نتونیم یک بخشهایی از برنامه رو اجراکنیم اما مشکلی نداره چون برنامه ریزی قرار نیست ۱۰۰درصد اجرا بشه،بلکه حداقل باید ۶۰ درصدش اجرا بشه و باقی اون در زمانهای جبرانی در نظر گرفته بشه. تایم جبرانی میتونه در حد نصف روز در آخر هفته ها قرار داده بشه.
۸) استراحت برنامه:
حتما حتما باید در برنامهریزیمون، زمانی رو برای استراحت در نظر بگیریم تا بتونیم با بازدهی مناسب، ادامه ی برناممون رو با انرژی پیش ببریم. مطالعه بدون استراحت، باعث ایجاد یک مسیر فرسایشی میشه و انگیزه و انرژی لازم برای ادامه راه رو ازمون میگیره.
۹) تشویق و تنبیه برای پایبند بودن به برنامه:
حالا که هم برنامت رو مکتوب کردی وهم موانع رو شناختی، باید به برنامت حسابی پایبند باشی، حالا چطوری؟ بهترین راه اینه که برای خودت یک سری پاداشها و یک سری تنبیه ها درنظر بگیری تا ذهنت به صورت ناخودآگاه متوجه اهمیت موضوع بشه و بدونه که اگر کارش رو درست انجام بده پاداش دریافت میکنه، از طرفی اینقدر باید به خودت اعتماد داشته باشی که در بین مسیر حرفهای اطرافیان باعث نشه که بخوای برنامت رو تغییر بدی یا به درست بودنش شککنی، این یعنی چندبرنامگی که برای تو فاجعست! یک برنامه بد رواجرا کردن خیلی بهتر از چندبرنامگی هست.
۱۰) ارزیابی خود و نظارت بر اجرا:
همینطور که برنامه پیش میره، باید خودمونرومورد ارزیابی قرار بدیم و دائما بررسی کنیم که کجای برنامه میتونیم چه تغییری بدیم که روندمون بهبود پیدا کنه و بازدهی مطالعمون بیشتر بشه.