تمام افراد مشکل فراموش کردن را دارند و این قضیه برایشان آزار دهنده است ولی برای دانش آموزان و داوطلبان کنکوری پیشتر آزار دهنده است چون آنها مباحث مهمی را حفظ می کنند و دوست دارند این مباحث تو ذهنشان باشد تا در دوران تحصیلی و در زمان کنکور به مشکل بر نخورند، اولین دلیلی که این اتفاق می افتد عدم مرور و عدم تثبیت مفاهیم و اطلاعات دریافتی در اینجاست که شما باید از بهترین روش مرور به نام روش ابینگهاوس استفاده کنید.
تا حالا آین عکسی که در بالا قرار داده ایم را دیده بودید این منحنی در رابطه با روش ابینگهاوس یک روانشناس آلمانی که هدف اصلیش این بود که توانایی یادگیری انسان رو در به خاطر سپردن مطالب و فرآیند فراموشی اطلاعات بررسی کنه در واقع این منحنی به ما نشان می‌دهد که مرور کردن مطالب تا چه اندازه بر روی یادگیری ما موثر است. آشنایی با این موضوع می‌تواند از جنبه های متفاوتی به شما کمک کن، در واقع منحنی فراموشی ابینگهاوس بر اساس یک فرمول و نمودار است.
روش ابینگهاوس اصلا چی هست؟!
این نمودار به شما نشان می‌دهد که در صورت عدم مرور مطالب، چگونه با گذر زمان مطالب را فراموش خواهید کرد. به طور کلی، نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که اگر مطالب را به خوبی به ذهن نرسانیم، آنها خیلی زود و راحت از حافظه ما پاک خواهند شد. در واقع ۵۰ درصد از مطالب و اطلاعات جدید تنها یک ساعت بعد از اتمام یک کلاس، دوره یا کتاب از حافظه ما پاک خواهند شد، جالبتر اینکه بعد از گذشت ۲۴ ساعت، تا ۷۰ درصد مطالب را فراموش خواهیم کرد!
موضوع بعدی که باید بهش بپردازیم، زمان گذاشتن برای انجام دادن کاری است کلا هروقت به این فکر کردید که “صرف زمان بیشتر، چقدر می تونه تو یادگیری من تاثیر بگذاره؟” اون وقت به مفهوم منحنی یادگیری نزدیک شدید. منحنی یادگیری میگه که وقتی ما زمانی رو صرف یادگیری یک مهارت می کنیم، چقدر از نقطه ای که هیچی بلد نیستیم فاصله می گیریم و به سطح حرفه ای شدن تو کسب اون مهارت نزدیک می شیم.. پس به عنوان ساده ترین تعریف منحنی یادگیری ، میشه گفت تغییر میزان تسلط روی مفاهیم دروس ، بر اثر تمرین، مرور و تکرار. منحنی یادگیری باعث میشه که دانش آموزان یادگیری مطالب خود را تا نود درصد افزایش دهند.
6 مورد آموزشی روش ابینگهاوس
مورد اول (تایم های مرور کردن را بدانیم)
ما باید در فواصل زمانی مشخصی مطالب درسی را مرور کنیم، بعد از 5 بار مرور مطالب درسی ، تقریبا فراموشی یک مطلب از یادگیری اون سخت تر میشه. به عبارتی مفاهیم درسی در ذهن ما ثبت شده اند و فرآیند یادگیری اون ها به خوبی انجام شده. فواصل زمانی برای بهترین روش مرور دروس به این صورته اولین مرور باید 20 دقیقه بعد از خوندن دروس، دومین مرور باید یک روز بعد و سومین مرور باید 6 روز بعد از مرور دوم باشد.
فقط کافیه 4 روز بعد از سومین مرور ، یک بار دیگه هم مطالب درس رو مرور کنید. با این همه مرور واقعا دیگه نمیشه مطلب رو فراموش کنید. ولی اگه می خواهید درس هاتون دیگه اصلا یادتون نره و کاملا توی حافظه تون ثبت بشه، 30 روز بعد هم یک بار مطالب رو مرور و مطالعه کنید. به عنوان یک نکته مهم باید بگم که توی خیلی از مقالات مختلف نوشته که اگه 5 یا 6 بار یه مطلب رو بخونیم و مرور کنیم، دیگه اصلا فراموشش نمی کنیم. البته این همه مرور دروس نباید نگرانتون کنه. چون همیشه مرور های بعدی، زمان کمتری ازتون می گیره.
مورد دوم (استفاده از نرم افزار آنکی یا لایتنر)
نرم افزار انکی یکی از بهترین ابزارهاست که کمک می کند کلمات ، متن ، صدا و چیزی را با استفاده از فلش کارت ها حفظ کنید ، زیرا به صورت اتوماتیک و با رعایت اصل یادگیری با فاصله یادآوری صورت می گیرد نرم افزار انکی یا لایتنر در این شکل که شما در یک سمت از ورقه یا صفحه سوالی یا کلمه کلیدی را قرار میدید و پشت صفخه و ورقه هم توضیح و موارد مورد نیاز را می نویسید و باید این را هم توجه داشته باشید مرور مان منظم و طبق تایمبندی هایی که شده باشد .
بعضی وقت ها تعداد فلش کارت ها خیلی زیاد می شود و واقعا مرور همه آنها در یک تایم یک ساعت یا بیشتر خسته کننده است، پس می توانید در زمان های مختلف آنها را مرور کنید ، اگر تصور کنید که باید 120 دقیقه زمان برای مرور همه کارت ها صرف کنید کافیست ، در 8 تایم مختلف که 15 دقیقه زمان لازم دارد ، فلش کارت ها را مرور کنید .
در کل این روش مرور دروس که یک روش بسیار موثر محسوب میشه، بهتون کمک می کنه مطالب رو از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت خودتون انتقال بدین و اطلاعات درسی همیشه در دسترستون باشه.
مورد سوم (داشتن عادت مطالعه)
نکته جالب این که برعکس ترک عادت، به وجود آوردن عادات جدید بسیار آسان‌تر است. برای اینکه بتوانیم با منحنی فراموشی ابینگهاوس مقابله کنیم بهتر که عادت مطالعه و درس خواندن را در خودمان پرورش دهیم. فراموش نکنید که منحنی فراموشی معمولا زمانی شیب تندی دارد، که ما مطالبی را که خوانده‌ایم دیگر مرور نمی‌کنیم. به همین دلیل هم خیلی زود آنها را فراموشی خواهیم کرد. به وجود آوردن عادت مطالعه به ما در افزایش کیفیت مطالعه کمک خواهد کرد.
در حالی که داشتن عادتی مثل عادت مطالعه برای شما می تواند بسیار کمک کننده باشد، البته مطالعه کردن باید به صورتی باشد که نسبت بهش علاقه پیدا کنید و مطالعه کردن برایتان لذت بخش باشد اگر غیر از این باشد و مرور مطالب هم غیر ضروری بدانید در آخر باعث میشه در کنکور نتیجه خوبی نگیرید ولی اگر بهش توجه بشود شانس فراموشی کردن مطالب بسیار پایین خواهد آمد و به شما کمک میکند تامطالب در ذهنتان تثبیت شود، همچنین برای مرور کتاب هم بهتر است به نکاتی که خودتان یادداشت کرده‌اید مراجعه کنید. (در رابطه با چگونه یادداشت کردن و خلاصه برداری در ادامه مطلب توضیح میدیم)
مورد چهارم (تصویر سازی ذهنی)
استفاده از تصاویر ذهنی در روش ابینگهاوس به شما کمک میکند تا اطلاعات را به صورت بصری و مشخص در ذهن خود تثبیت کنید .وقتی اطلاعات را به تصاویری مشخص و روشن تبدیل می‌کنید، مغز شما آنها را راحت‌تر به خاطر می‌سپارد و بازیابی میکند. برای مثال، اگر در حال یادگیری یک و فرمول شیمیایی هستید، می‌توانید عناصر مختلف آن را به تصاویری مانند یک آتش‌بازی و آبشار تبدیل کنید. این تصاویر در ذهن شما حک می‌شوند و زمانی که به یادآوری آن اطلاعات نیاز دارید، به راحتی می‌توانید آنها را بازیابی کنید.
فواید استفاده از تصاویر ذهنی شامل بهبود حافظه بصری، افزایش تمرکز و کاهش استرس است ، این مورد باعث می‌شوند فرآیند یادگیری جذاب‌تر و کارآمدتر شود. با استفاده از تصاویر ذهنی، مغز شما اطلاعات را به صورت جامع‌تر و منسجم‌تر پردازش می‌کندو همچنین، این تکنیک‌ها به شما کمک می‌کنند که اطلاعات پیچیده را به مفاهیم ساده و قابل فهم تبدیل کنید.
مورد پنجم (داستان سازی)
داستان‌سازی به عنوان یکی از تکنیک‌های مؤثر در روش ابینگهاوس برای تقویت حافظه و یادگیری استفاده می‌شود، این تکنیک شامل تبدیل اطلاعات به داستان‌های جذاب و معنادار است که به شما کمک میکند اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارید، با ایجاد روایت‌هایی که شامل شخصیت‌ها، وقایع و جزئیات دقیق هستند، می‌توانید ارتباطات قوی‌تری بین اطلاعات مختلف برقرار کنید و آنها را به شکل منسجم‌تری در ذهن خود ذخیره کنید.
مراحل داستان‌سازی:
- تعریف هدف: ابتدا مشخص کنید که چه اطلاعاتی را می‌خواهید به خاطر بسپارید.
- ایجاد شخصیت‌ها: برای هر مفهوم یا اطلاعات یک شخصیت یا عنصر داستانی ایجاد کنید.
- ساخت روایت: بین شخصیت‌ها و وقایع داستان ارتباطات منطقی و جالب بسازید تا داستان به یادماندنی شود.
- افزودن جزئیات: جزئیات دقیق و جذاب به داستان اضافه کنید تا اطلاعات به صورت جامع‌تری در ذهن باقی بمانند.
- تکرار و مرور: داستان را چندین بار مرور کنید تا اطلاعات به خوبی در حافظه تثبیت شوند.
فواید داستان‌سازی:
- ایجاد ارتباطات معنادار: داستان‌ها اطلاعات را به صورت معنادار و منسجم در ذهن ذخیره می‌کنند.
- افزایش تمرکز: داستان‌ها جذاب و جالب هستند و توجه شما را جلب می‌کنند.
- کاهش استرس: یادگیری به صورت داستانی می‌تواند خلاقانه و سرگرم‌کننده باشد.
- تسهیل بازیابی اطلاعات: داستان‌ها به راحتی در ذهن باقی می‌مانند و بازیابی اطلاعات را آسان‌تر می‌کنند.
مورد ششم (یادداشت برداری یا خلاصه نویسی)
نکته آخری که باید در این روش استفاده بشه و تجه بسیار زیادی لازم داره یادداشت برداری یا خلاصه نویسی، همان طور هم که در مقاله های قبلی هم بهش اشاره شد این مورد برای مرور کردن خیلی مهم و اگر خلاصه نویسی داشته باشید در زمان دوره کردن لازم نیست مراجعه کنید به کتاب و مجبور بشید کل کتاب را دوباره بخوانید.
سعی کنید در خلاصه نویسی و یادداشت برداری از کلمات کلیدی یا رمز یا کد گذاری استفاده کنید زیرا این کار باعث میشه شما درس را با سرگرمی قاطیش کردید و هم از درس خواندن سرگرم میشید و هم لذت می برید از درس خواندن و در زمان دوره کردن مطالب هم کارتان نسبت به دیگران ساده تر می شود.
جمع بندی
روش ابینگهاوس با تاکید بر مرور های مکررو فاصله گذاری زمانی ابزار قدرتمندی برای مقابله کردن با فراموشی مطالب، با استفاده از مطالب که در بالا گفته شد می تونید یادگیری خودتان را در دوران تحصیل بهبود ببخشید و اطلاعات ررا به صورت طولانی مدت در حافظه خود نگهدارید به کار گیری این روش ها نه تنها به شما کمک می کند مطال درسی را بهتر به خاطر بسپارید بلکه یادگرفتن را برای شما جذاب تر و لذت بخش تر میکن. با این روش دستیابی به موفقیت در تحصیلات و حفظ اطلاعات به مراتب آسان تر خواهد بود.
سوالات متداول
چرا بعد از یک مدت درسی که به خوبی یادگرفتم و تست زدم را فراموش میکنم؟
به دلیل اینکه بعد از یک مدت توجه نمیکنی به دوره کردن و اهمیت روش ابینگهاوس
تفاوت تصویر سازی ذهنی و داستان سازی چیه؟ تصاویر ذهنی برای حفظ اطلاعات بصری و سریع مفیدند، در حالی که داستان‌سازی به شما کمک میکند تا مفاهیم را به صورت عمقی‌تر و مفهومی‌تر به خاطر بسپارید.
